Marzec jest miesiącem MÓZGU i tego co dotyczy jego prawidłowego funkcjonowania. Jak się okazuje organ ten potrafi sam siebie naprawiać – dzieje się to dzięki neuroplastyczności ale także naturalnym mechanizmom obronnym. Gdy grozi nam spadek ciśnienia, mózg je podwyższa – chroni po prostu siebie przed udarem niedokrwiennym. Czasem jednak nie potrafi uchronić się przed chorobą.
Jak podają statystyki – co 6,5 minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Dane są zatrważające. Udar atakuje również osoby młode. Doprowadza do kalectwa – zabierając sprawność ruchową, zabierając umiejętność komunikowania się czyli mowę, pisanie , czytanie …
Zaburzenia mowy, z którymi musi zmierzyć się neurologopeda to najczęściej:
afazja czyli trudności w dekodowaniu mowy i jej programowaniu – wówczas chory najczęściej ma trudności z rozumieniem mowy otoczenia oraz trudności z mówieniem, wypowiadaniem słów, czy wyszukiwaniem nazw
a także dyzartria – gdy mowa staje się bełkotliwa, niezrozumiała.
Podczas webinaru, który odbył się 17 marca zostały obalone mity:
Pacjenta z afazją całkowitą można porównać do roślinki – NIEPRAWDA, gdyż niektórzy pacjenci z afazją całkowitą pamiętają, że nie mogli mówić, inni nawet wiedzieli, że mają udar – świadomość w różnym zakresie może być zachowana, mimo braku kontaktu. Z afazji całkowitej można wrócić do sprawności, pod warunkiem intensywnych ćwiczeń.
Z pacjentem z afazją należy pracować jak z dzieckiem od zera – NIEPRAWDA – afazja – to nie powrót do dzieciństwa, osoba dorosła czuje się tak, jakbyśmy byli w obcym kraju, nie znając języka, prozodii mowy danego kraju. Wyobraź sobie, że jesteś w Chinach – nie znasz języka a to samo słowo w zależności od sposobu wypowiedzenia, intonacji może oznaczać coś innego – tak czuje się człowiek z afazją.
Pacjent, który stracił mowę w wyniku udaru ma zaburzone myślenie i rozumienie – NIEPRAWDA – mimo zaburzonej mowy część pacjentów jak wyżej wspomniano potrafi oceniać sytuację, a nawet dokonać analizy choroby.
Terapię można rozpocząć u pacjentów w wieku nieprzekraczającym 65 lat, u osób straszych nie ma sensu prowadzenie terapii – NIEPRAWDA – w każdym wieku może być rozpoczęta terapia, ale prawdą jest to, że im szybciej od zachorowania zaczniemy terapię tym lepiej i tym większe szanse na powrót do zdrowia, – najstarszy pacjent prowadzony przeze mnie miał 94 lata – i poprawił się w mówieniu
Jeżeli pacjent nie poprawia się w ciągu 6 miesięcy od zachorowania – nie ma szans na powrót do zdrowia – NIEPRAWDA Gdyby tak było, pacjenci odnosiliby sukcesy w terapii tylko do 6 miesięcy, a w rzeczywistości osoba po udarze, nawet kilka lat od incydentu, może poprawić się w zakresie mówienia, rozumienia, budowania zdań, pisania czy czytania
Mam nadzieję, że obalone mity pomogą Opiekunom, którzy po raz pierwszy zetnęli się z afazją, zrozumieć czym jest afazja i czym jest praca z osobą dorosłą po udarze.
A teraz zapraszam do przeprowadzenia małego eksperymentu:
- Wyobraź sobie, że podróżujesz po kraju, którego nie znasz. (Uwaga – tu proponuję włączyć wiadomości z Chin lub innego kraju Dalekiego Wschodu, wsłuchać się w mowę i starać się zrozumieć gestykulację, mimikę, słowa)
- Słuchając uświadamiasz sobie, że nie znasz zwyczajów, jakie tu panują, nie znasz języka, ani intonacji. Ludzie mówią wysokim tonem, co czujesz? Mówią niezrozumiale – jak się czujesz? Próbujesz coś powtórzyć, lecz nie rozumiesz znaczenia.
- Co czułeś? Frustrację? Złość? Bezradność?
- Jak się okazuje mowa danego kraju, choć może być wybuchowa – nie zawsze musi oznaczać agresję. To cecha charakterystyczna dla krajów Wschodu. Jak się okazuje, to samo słowo czasem może znaczyć co innego, gdy akcent pada na inną sylabę. Należy uważać przy wymawianiu akcentów – tonów, bo każda sylaba, wymówiona w innym tonie zmienia swoje znaczenie. Nieumiejętne wymawianie tonów może prowadzić do nieporozumień.
- mā (妈) mama
- má (麻) konopie
- mǎ (马) koń
- mà (骂) przeklinać
- Podobnie z gestami – nasz uniesiony do góry kciuk, w krajach anglojęzycznych, USA i w Polsce oznacza OK, sukces, zwycięstwo nad przeciwnościami losu lub miłe wydarzenie. Dla Niemców, Austriaków i Francuzów najczęściej oznacza „1”, natomiast na Bliskim Wschodzie, a także w południowej Europie oznacza coś niezwykle obraźliwego.
Jak się poczułeś?
Życie z afazją jest frustrujące, doprowadza do złości albo do depresji, dlatego tak ważna jest terapia i świadoma pomoc choremu.
Poza zaburzeniami mowy, często towarzyszącymi udarom, do neurologopedów coraz częściej trafiają również pacjenci z dysfagią czyli zaburzeniami połykania. Wymagają oni stosowania jeszcze innych metod terapii. Zaburzenia połykania mogą manifestować się choćby chrypką, zmianą barwy głosu po jedzeniu czy piciu, odchrząkiwaniem. Nie wolno lekceważyć tych objawów, gdyż nierozpoznana dysfagia może doprowadzić do zachłystowego zapalenia płuc. Terapia dysfagii wymaga włączenia kilku metod terapii, a efekty z reguły są widoczne po dłuższym czasie. Konieczna jest więc cierpliwość i systematyczność.
Dziękujemy za miłe słowa po naszym webinarze o udarach i obalaniu mitów
Dzień dobry,bardzo dziękuję za możliwość wzięcia udziału w spotkaniu. Wykład był świetny, dużo pożytecznych informacji, dużo słów dających nadzieję na powrót do zdrowia. Jasność przekazu i ogromna wiedza, która przyda się nam, rodzinom osób z afazją. Szkoda, że mamy tak daleko do Bydgoszczy, z pewnością bylibyśmy na terapiii u Pani Doktor. Raz jeszcze dziękuję i serdecznie pozdrawiam,Ewa
W AFALOG Centrum przyjmowani są pacjenci dorośli i dzieci z problemami w komunikowaniu się, pacjenci wymagający terapii psychologicznej, neurologopedycznej i logopedycznej – zapraszamy do nas.
Obecnie w dobie pandemii została zawieszona działalnośc AFALOG CLUBu – ubolewamy nad tym ale mamy nadzieję, że wkrótce będziemy mogli się spotykać.
Nie zapomniala o nas Telewizja Bydgoszcz i pani redaktor Natalia Słomkowska – reportaż o udarze TUTAJ
